Hiposmia

W jaki sposób wyczuwamy zapachy?

Odczuwanie zapachów możliwe jest dzięki komórkom węchowym, które zlokalizowane są w nabłonku węchowym.

Znajduje się on w górnej części jamy nosowej i pokryty jest na ogół warstwą śluzu.

W powietrzu, które wdychamy, znajduje się mnóstwo substancji chemicznych. W momencie, kiedy trafiają do naszego nosa, wchodzą w różnorakie reakcje z komórkami węchowymi.

Uruchamia się w ten sposób proces rozpoznawania i odróżniania zapachów.  Następnie informacje docierają do do wszechmózgowia oraz do kory, która odpowiada za świadomą percepcję zapachu i układu limbicznego, wpływającego na nasze zachowania czy reakcje węchowe.

Zdrowy człowiek jest w stanie odróżnić nawet 100 tysięcy różnych, sztucznych i naturalnych zapachów. Sprawny węch ma wiele istotnych funkcji: ostrzega o substancjach potencjalnie niebezpiecznych, pozwala wybrać pożywienie i określić jego smak, ma także ogromny wpływ na samopoczucie. Zaburzenia węchu same w sobie nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla naszego życia, mogą mieć jednak bardzo niekorzystny wpływ na nie. Wpływają na zanik apetytu, spadek libido, pojawienie się uczucia lęku i niepokoju, stanów depresyjnych.

Czym jest hiposmia?

Wśród zaburzeń powonienia znajdują się takie, które wymagają leczenia. Jedną z chorób powodujących osłabienie zmysłu węchu i znaczne jego pogorszenie jest hipsomia. Schorzenie to przejawia się zmniejszoną zdolnością do wyczuwania zapachów. Zalicza się je do zaburzeń ilościowych. Hiposmia powiązana jest z anosmią- całkowitą utratą węchu. Chory zaczyna gorzej odczuwać zapachy, ma problem z ich rozpoznaniem. Nie są one na tyle intensywne, by mógł jasno stwierdzić, co wącha. Jest to ogromne utrudnienie dla większości ludzi, gdyż znacznie pogarsza jakość życia.

Skąd bierze się hiposmia?
   
Zmniejszenie zdolności powonienia jest wynikiem powikłań kilku przypadłości nosowych. Jednym z głównych powodów osłabienia węchu jest alergia. Choroba, na którą cierpi niemalże ¾ naszego społeczeństwa. Każdy jest na coś uczulony. Jedzenie, pyłki, składniki kosmetyków, leki, substancje w powietrzu, sierść zwierząt. Intensywność alergii zależy od czynnika i czasu jego występowania. Najbardziej na problemy węchowe narażeni są uczuleni na pyłki, trawy, kwitnące rośliny.

Alergia może doskwierać im niemalże cały rok. Jedynie zimą mogą odpocząć, jednak ich organizm podatny na choroby, łatwo może złapać przeziębienie, co wiąże się z katarem i nieżytem nosa- powodami złego, słabego wyczuwania zapachów. Kolejną przyczyną hiposmii może być polip nosa. W jaki sposób powstają? Polipy nosa są wynikiem zmian zapalnych lub alergicznych błon śluzowych nosa.  N

ajczęściej wywodzą się ze środkowego przewodu nosowego, zatok szczękowych lub sitowych. Tworzenie polipa rozpoczyna się od obrzęku błony śluzowej, rozrostu tkanki śluzowej, gromadzenia się płynu i formowaniem się szypuły poprzez grawitacyjne opadanie naciągniętego zdwojenia błony śluzowej wypełnionego płynem. Jak objawia się polip? Chory uskarża się na zaburzenia drożności nosa, zaburzenia węchu, bóle głowy czy zmiany w głosie. Zaburzenia węchu i jego osłabienie może także wynikać z zapaleń wirusowych lub urazów głowy. Jak większość zaburzeń zmysłów, hiposmia może być efektem procesu starzenia się. Jej objawy mogą sygnalizować także chorobę Parkinsona.

Jak wyleczyć? 

Z każdym poważniejszym i długotrwałym zaburzeniem węchu należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. Po przeprowadzeniu wywiadu i ogólnego badania, skieruje na dalszą, specjalistyczną diagnostykę. W zależności od stanu pacjenta i schorzenia jakie mu dolega, może okazać się konieczną konsultacja laryngologiczna lub neurologiczna, wykonanie testów lub tomografii komputerowej.

Dzięki analizie wyników możliwe będzie dopasowanie adekwatnego sposobu leczenia. W przypadku hipsomii wynikającej z alergii przeprowadzone zostaną testy alergiczne, mające na celu określenie, co uczula pacjenta. Wówczas lekarz dopasuje odpowiednie leki umożliwiające normalną egzystencję w czasie zwiększonego ryzyka pojawienia się zaburzeń węchowych. Jeżeli badania pokażą obecność polipa nosowego leczenie będzie bardziej inwazyjne.  Przy diagnozowaniu tego rodzaju nieprawidłowości wyczuwania zapachów, przeprowadza się rynoskopię, czyli badanie jam nosowych wzrokiem przez laryngologa.

Ponadto wykonuje się zdjęcie RTG zatok. Ważne jest dokładne zbadanie pacjenta w celu rozróżnienia zmian z nowotworami. Po ustaleniu diagnozy pacjent kierowany jest na zabieg chirurgiczny, mający na celu usunięcie polipa. By uniknąć nawrotów polipów, przez jakiś czas po zabiegu stosuje się sterydy. W przypadku stwierdzenia przez lekarza występowania polipów alergicznych nie przeprowadza się operacji. Zalecane jest typowe leczenie przeciwalergiczne.


Autor:

Ewa Żak

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy hipsomii