Odma opłucnowa

Czym charakteryzuje się odma opłucnowa?

Odma opłucnowa jest to obecność powietrza między płucami a wewnętrzną stroną klatki piersiowej. Prawidłowy stan tej przestrzeni to ok. 20 ml płynu. Jego zadaniem jest zmniejszanie tarcia podczas ruchów oddechowych. Jeśli dojdzie do mechanicznego albo samoistnego uszkodzenia klatki piersiowej może dojść do przedostania się powietrza do jamy płucnej.

Powiększająca się jama płucna wraz ze wzrostem w niej ciśnienia spowoduje zapadnięcie się tkanki płucnej (tzw. zapadnięte płuco). Doprowadzi to do trudności w oddychaniu, a w efekcie nawet do niewydolności oddechowej i śmierci.

Tak duży wzrost ciśnienia w klatce piersiowej może również doprowadzić do zatrzymania akcji serca.

Objawy odmy opłucnej

Nie jest łatwo na pierwszy rzut oka zdiagnozować odmę opłucna, ponieważ jej objawy często są niejednoznaczne.

Symptomy zewnętrzne, które może zaobserwować osoba postronna, to np. brak ruchu jednej połowy klatki piersiowej, brak szmeru oddechowego (po przyłożeniu ucha do płuca), kaszel i duszności.

Poszkodowany natomiast może uskarżać się na trudności w oddychaniu oraz nagły, silny ból w klatce piersiowej, który zwykle występuje jednostronnie. Taki ból nasila się przy kaszlu, wdechu oraz podczas ruchów tułowia, natomiast może się zmniejszyć po położeniu się na tej stronie, po której jest uszkodzone płuco.

Przyczyny odmy opłucnej

Przyczyny powstawania odmy opłucnej można ogólnie podzielić na dwie kategorie: urazy mechaniczne oraz samoistne.

Przyczyny mechaniczne

Urazy mechanicznych doznane np. w czasie wypadku samochodowego, upadku z wysokości, w wyniku rany kłutej powodują tzw. odmę urazową. Czasami może być konsekwencją interwencji medycznej.

Ten uraz płuc dzieli się na:

• odmę zamkniętą, czyli powietrze dostało się do przestrzeni jamy płucnej i tam pozostaje,
• odmę otwartą, w której powietrze z jamy wymienia się z powietrzem atmosferycznym,
• odmę zastawkową - powietrze stale przechodzi do jamy płucnej i tam pozostaje (najcięższy przypadek i wymaga natychmiastowej interwencji).

Przyczyny samoistne

Odma samoistna zwykle powstaje w konsekwencji wcześniejszych chorób płuc, takich jak rozedma lub ropień. Uważać na nią trzeba również po przebytej gruźlicy płuc, astmie bądź sarkoidozie.

Jak zdiagnozować odmę opłucnową?

Zawsze należy wysunąć podejrzenie odmy, kiedy osoba po wypadku ma trudności z oddychaniem. Nie należy bagatelizować objawów takich jak trudności z oddychaniem, zwłaszcza, jeśli się pogłębiają.  Płuca to jeden z najważniejszych organów w naszym ciele, dlatego każdą dolegliwość z ich strony należy konsultować z lekarzem.

Ostateczne rozpoznanie czynione jest na podstawie zdjęcia rentgenowskiego lub tomografii komputerowej klatki piersiowej.

W nagłych i ostrych przypadkach odmy opłucnowej konieczny jest zabieg polegający na wprowadzeniu drenu do jamy płucnej pacjenta. Taka czynność ?rozpręża? płuco i może uratować życie człowieka.

Jak nie dać się odmie?

Przede wszystkim, jeśli pacjent znajduje się w grupie ryzyka odmy opłucnowej, powinien zastosować się do indywidualnych zaleceń lekarza. Taka osoba nie powinna również przebywać w mocno zadymionych pomieszczeniach, gdyż podrażniają one płuca i mogą przyczynić się do wystąpienia choroby.

Osoby po przebytej odmie nie mogą nurkować oraz przez parę tygodni latać samolotem, gdyż takie zmiany ciśnienia w płucach mogą być dla nich zgubne i prowadzić do odnowienia się choroby bądź powikłań.

Autor: Alicja Dusza

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy odmy opłucnowej