Zatrucia cyjankami

Do zatrucia cyjankami najczęściej dochodzi przypadkowo. Jest to niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzkiego.

Niekiedy, związek ten stosowany jest w celu próby samobójczej. Głównie, stosowany jest w przemyśle.

W technice wykorzystuje się głównie sole tej cieczy.

W codziennym zastosowaniu, używany jest jako środek dezynsekcyjny i deratyzacyjny.

Cyjanowodór jest o tyle niebezpieczny, że zwłaszcza w przypadku spalania, uniemożliwia oddychanie. W efekcie, wygląda to tak, że człowiek nie może oddychać, gdyż układ oddechowy zablokowany jest przez ciecz, co w efekcie skutkuje uduszeniem się.

Przyczyny zatruć cyjankami

Zatrucia cyjankami najczęściej są przypadkowe. Jednak jest to bardzo niebezpieczne. Połączone jony cyjankowe z trójwartościowym żelazem oksydazy, blokuje prawidłowe funkcje wykorzystywania tlenu przez komórki, przez co, dochodzi do trudności z oddychaniem. Cyjanowodór bardzo szybko przedostaje się do organizmu, po czym trafia do płuc, a następnie do pozostałych narządów, hamując w ten sposób oddychanie wewnątrzkomórkowe.

Najczęściej do zatrucia dochodzi przez proces oddychania, a konkretnie przez wdychanie gazu, który wydzielany jest podczas spalania tworzyw sztucznych, np. plastiku lub z powodu wydzielających się oparów kwasu cyjanowodorowego. Często sytuacja ma miejsce podczas różnorodnych procesów technologicznych, przykładowo w przemyśle galwanizacyjnym. Inną przyczyną zatrucia są gorzkie migdały. W przypadku zjedzenia dużej ilości tego pokarmu może dojść do zatrucia. Najczęściej na tego typu zatrucie gorzkimi migdałami, narażone są dzieci.

Do źródeł zatrucia zalicza się:

• cyjanowodór,
• sole rozpuszczalne,
• sole słabo rozpuszczalne,
• inne związki cyjanowe: chlorki lub bromki

Do zatrucia dochodzi już po kilku minutach. W przypadku zatrucia drogą pokarmową, pierwsze objawy wystąpić mogą dopiero po kilku godzinach. Jest to bardzo ważne, aby natychmiast skontaktować się ze specjalistą. Zatrucie, które powoduje blokowanie oksydazy cytochromowej jest procesem odwracalnym. Z tego właśnie powodu istotna jest szybka reakcja i interwencja. Istotną uwagą jest również fakt, że dawka śmiertelna cyjanku wynosi 150-500 mg.

Leczenie zatruć cyjankami

W przypadku podejrzenia zatrucia cyjankami, należy usunąć osobę zatrutą z miejsca skażonego. Dodatkowo najlepiej zabezpieczyć podstawowe czynności życiowe. Nie można jednak stosować techniki usta-usta, ponieważ samemu można ulec zatruciu. Po przeniesieniu osoby w bezpieczne miejsce, należy wykonywać czynności ratunkowe i natychmiast wezwać pogotowie. W przypadku, kiedy pacjent odzyska świadomość, można ułożyć go w pozycji bocznej.

Pacjent po przyjeździe pogotowia, zazwyczaj przyjmie węgiel leczniczy, który prowokuje wymioty. Dodatkowo podawane są środki przeczyszczające.

Tlen to podstawowa odtrutka. Z tlenem stosowane mogą być również inne środki pomocnicze, do których zalicza się między innymi tiosiarczan sodowy oraz związki tworzące kompleksy z toksynami. Najważniejszą odtrutką jest jednak hydroksykobalamina, która wypiera cynki z organizmu. Ogólne rokowania dla pacjentów są dobre, jednak niekiedy istnieje możliwość wystąpienia śpiączki.

Autor: Damian Nowaczek

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy zatruć cyjankami